Cenny nabytek Muzeum

Po wielu latach starań Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku zakupiło obraz „Portret Wachmistrza”, namalowany przez Konrada Krzyżanowskiego w 1920 r. Środki na zakup tego cennego obrazu pochodziły z dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego. W kolekcji muzeum obraz jest niezwykle ważny, gdyż ukazuje postać związaną z regionem, a jednocześnie jest przykładem malarstwa o wysokiej randze artystycznej. Z tych powodów dzieło zostało umieszczone na wystawie stałej – „Galerii portretu polskiego” prezentowanej w gmachu głównym muzeum przy ul. Słowackiego.

Portret przedstawia Leona Lissowskiego – ziemianina, wielkiego patriotę, uczestnika wojny polsko-bolszewickiej, społecznika, postać niezwykle barwną i dziś nieco zapomnianą. Leon Karol Lissowski urodził się w 1867 r. Był właścicielem majątku w Kijaszkowie i Steklinku koło Lipna. Działał w Okręgowym Towarzystwie Rolniczym Ziemi Dobrzyńskiej i Wydziale Kółek Rolniczych. W 1919 r. L. Lissowski wraz ze swym jedynym synem wstąpił do formującego się we Włocławku 4. szwadronu 4. Pułku Ułanów Zaniemeńskich. Uczestniczył w zdobyciu Wilna w kwietniu 1919 r. Za udaną akcję na dworcu pochwalił go sam marszałek Piłsudski. Za udział w wojnie 1918-1920 L. Lissowski został odznaczony srebrnym krzyżem Orderu „Virtuti Militari” V klasy i Krzyżem Walecznych. Po zakończeniu wojny polsko-bolszewickiej brał udział w Powstaniach Śląskich. Otrzymał za to Krzyż Śląski. Po powrocie do Kijaszkowa z synem, który w walkach stracił nogę, L. Lissowski reaktywował działalność kółek rolniczych, w 1929 r. został prezesem Okręgowego Towarzystwa Organizacyj i Kółek Rolniczych w Lipnie. Do końca życia nie zaprzestał kontaktów z 4. szwadronem 4. Pułku Ułanów Zaniemeńskich.

Pasją L. Lissowskiego była muzyka. Skomponował pieśń do słów W. Chudzińskiego Nie masz pana nad ułana; piosenka 4go pułku ułanów, Jeszcze przed pierwszą wojną światową dzięki niemu powstały dwie orkiestry.

Leon Lissowski w swoim dworze w Kijaszkowie (dziś nie istnieje) gościł elity i artystów. Jednym z nich był wybitny malarz Konrad Krzyżanowski (1872-1922), twórca warszawski o europejskiej klasie. Zaprzyjaźniony z Lissowskimi malarz wykonał kilka portretów członków tej rodziny. Samego L. Lissowskiego malował dwukrotnie – w 1920 i 1921 roku.

Leon Lissowski zmarł 12 sierpnia 1931 r. i został pochowany na cmentarzu w Mazowszu, na którym znajduje się kaplica grobowa ufundowana przez jego syna Karola. W kościele parafialnym wisi też tablica epitafijna Lissowskich. Pamięć o nim jest kultywowana wśród młodzieży, m.in. ze szkoły w Czernikowie.

Prezentacja portretu Leona Lissowskiego w Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku utrwali pamięć o tej zasłużonej postaci. Jednocześnie pozwoli na obcowanie z dziełem wielkiego mistrza portretu polskiego. Portret olejny na płótnie pędzla Konrada Krzyżanowskiego z 1920 r. oddaje charakter wachmistrza Leona Lissowskiego – waleczność, odwagę, pewność siebie, radość życia i niezwykłą witalność. Ze względu na autora i ukazaną postać obraz jest najcenniejszym nabytkiem muzeum we Włocławku w ostatnich latach podnoszącym rangę wystawy stałej „Galeria portretu polskiego”.

Krystyna Kotula

Zadanie pn. Kolekcje – Zakup „Portretu wachmistrza” Konrada Krzyżanowskiego do kolekcji portretu polskiego sfinansowano ze środków Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego